Plaza Mayor is het beroemde 17de-eeuwse plein in Oud Madrid waar vroeger stierengevechten werden gehouden en waar verhoren door de Inquisitie en executies plaatsvonden. In het midden staat een ruiterstandbeeld van Filips III.
Het Plaza Mayor is een schitterend rechthoekig plein, omgeven door balkons, siertorens, dakkapellen en leien puntdaken. Dit plein met zijn theaterachtige sfeer is typisch Castiliaans. Het was voorbestemd het toneel te zijn van veel gebeurtenissen: stierengevechten, executies, schouwspellen en verhoren door de Inquisitie.
De eerste grote openbare vertoning was de heiligverklaring van de patroonheilige van Madrid, de H. Isodorus in 1621. In datzelfde jaar vond hier de executie van Rodrigo Calderón, secretaris van Filips III, plaats. Hoewel Calderón gehaat werd, gedroeg hij zich op de dag van zijn terechtstelling zo waardig, dat het gezegde ‘zo trots als Rodrigo op het schavot’ tot op de dag van vandaag gebruikt wordt. De meest grootte gebeurtenis was misschien wel de aankomst uit Italië van Carlos III in 1760.
Start bouw Plaza Mayor Madrid
Met de bouw van het plein werd in 1617 begonnen en het duurde slechts twee jaar voordat het klaar was en de sloppen waren vervangen. Architect Juan Gómez de la Mora was de opvolger van Juan de Herrera, ontwerper van het strenge kloosterachtige paleis van Filips II, El Escorial. Mora bouwde in een enigszins aangepaste vorm van de strenge stijl van zijn meester. Het frivoolste gedeelte van de met arcaden versierde gebouwen is het Casa de Pandería (Huis van de Bakkerij). De voorgevel is versierd met allegorische voorstellingen.
Het ruiterstandbeeld in het midden is van Filips III. De Italiaan Giovanni de Bologna en zijn leerling Pietro Tacca hebben het gebeeldhouwd in 1616. In 1848 werd het beeld van Casa de Compo naar het Plaza Mayor verplaatst. Het plein is omringd door caféterrassen; ’s zondags wordt hier een antiekmarkt gehouden.
De zuidelijke uitgang leidt naar Calle de Toledo, in de buurt waarvan El Rastro, de beroemde rommelmarkt van Madrid, wordt gehouden. Een trap in de zuidwesthoek leidt naar de Calle de Cuchilleros, waar zich een aantal mesones, tradtionele eethuisjes, bevindt.